Interested Article - Замбия


- 2021-07-19
- 1
??????? ( ????. Zambia [?zæmbi?] ), ?????? ??????????? ?????: ??????????? ??????? ( ????. Republic of Zambia ) — ??????????? ? ????? ?????? .
???????? ? ??????????????? ??????????? ????? ?? ??????, ????????? ?? ??????-???????, ?????? ?? ???????, ?????????? , ???????? , ????????? ? ???????? ?? ???, ??????? ?? ??????, ?? ????? ?????? ? ???? .
24 ??????? 1964 ???? ?????????? ??????????? ???????? ??????? ???????????? ????????????? ? ?????? ??????????? ????? ? ?????? ???????? ?? ???????????. ???????? ??????????? ? ?????????? ??????? ???????? ?????? .
??????????? ???? — ?????????? . ???????? ??????? — ????? .
??????????
? ???????????? ????? ?????? ??????????? ???????? ???????? ? ????? ??????????? ???????? ?????? ????? , ????? ?????????????? ????????????? ? 1964 ???? ?????? ????? ??????????? ??????? ?? ????????? ??????? .
?????????
?????????????? ?????????

?????? ??????????? ? ????? ?????? . ??????????? ? ??????????? ???????? ??? ?????? ? ????, ?????????????, ? ????????, ?? ????? . ?? ??????? (752 614 ??²) ???????? 38 ????? ? ????. ??????? ??????????? ????? ???????? ? ????? ?????? ?????? ???? ??????? ???????? ????? ???? ????????? ?????????? ???????????, ????????? ????? ????????? ? ???????? ???? ????? . ?????????????? ?????????? ?? ??????-??????? ??????????? ????????? ? ??????????? ???????? ????? ????? , ???????????? ? ???????? . ?? ??????? ?????? ? ???????? , ?? ???? ??????? ??????????? ????????, ? ??? ????? ?????????? ??????? ???????? .
- ???????? ??????????
????? ?????? ???????? ?????? ????, ????????, ?????????, ??????, ???????, ?????, ??????, ?????, ????, ???????? .
??????
?????? ??????????? ? ???????? ?????????????????? ?????????????? ?????. ? ??????? ???? ??????????? ?????? ????? ???? ???????: ? ??? ?? ???? ?????? ???????????? ?????????? ? ????? ?????; ? ??????? ?? ??????? — ?????? ? ?????; ? ?????? ?? ?????? — ?????? ? ???????. ??????? ??????????? ?????? ??????? ?????? (???????) ?????????? ?? +23 °? ? ????? ?? +27 °? ? ??????? ???? ??????? ? ???????? ??????? ??????? , ?????? ????????? (????) — ?? +14 °? ?? +22 °?, ? ?????? ????? ? ?????? ??????? ???????? ?????????. ?????????? ???????, ? ?????, ??????????? ? ??????-?????? ?? ???-?????? ?? 1250 ?? 700 ?? ? ???. ????? 1500 ?? ??????? ? ??? ???????? ?? ??????????? ??????? ??? ???????. ????? ?????????? ?????? ??????: ?????? ???????? ??????? ??? ??????? ? ??????? (600…700 ?? ??????? ? ???). ????? 80…90 % ??????? ???????? ? ?????? ?? ???? .
?????????? ????
?????? ???? ?????? ? ?????????????. ????? 4/5 ?????????? ?????? ??????????? ???????? ?. ??????? . ?? ?????? ?????? ?? ??????-?????? ?????? ?. ??????? ??????? ??????? ?? ??????? ??????, ?? ? ??? ?? 12°30' ?. ?. ????????? ?? ???-???????? ????? ?????? ? ????? ?? ????? ???????, ???????? ?????????? ??????? ????? ? ???????. ???? ???????? ?. ???? (????????) ?? ??????? ?????????? ??????? ???????? , ???? ?? ?????????? ? ???? ?? ?????? .
???????
?????????? ??????????? ?????? ???? ???????? ? ?????????? ??????. ? ????? 1-?? ???. ?? ?. ?. — ?????? ?. ?. ?????????? ??????? ??????????? ? ????????? ???? ???????? ??????????? ???????? ???????? ???????? ???????????? ?????? , ????????? ? ??????, ?? ??????????? ? ???????? ??????, ? ????? ????? ?????? ????? . ?????? ????????? ????? ?? ?????????? ??????? ????????????? ??????????? ?????? ? ??????????? ??????. ?? ?? ?????????? ?? ??????? ?????????? ??????????? ??? ????????? ???????????????????? ? ????????? ??????????? ( ????? , ????????? ????? ? ????) ? ??????? ??????? ???????? ???????????? ????????. ? ????? XVII ?. ?? ??????-??????? ?????? ???????? ??????? ??????????? ???????????????????? ??????????? ???????-????? . ?????? ????? ??????????? ???????????? ???????????? ???? ??????????? ???? (???????) , ???????????????? ? ???????? XVIII ?. ????? ??????? ????? ???????? ??????? ???? ??????? ? ???????????? ?? ??? ??? ??? ?????????????? ??????????? ??????????? ? ??????? ???????? ????????? ?????? .

?????? ????????? ( ????????????? ???????? ) ????????? ?? ?????????? ??????????? ?????? ? XVIII ????. ???, ? ????? ???????? ?????, ???????? ?????, ???????? ????? ? ????. ? XIX ???? ???? ?????? ????????????? ?????????????? , ???????? ? ??????? . ?????????? ??????? ? ?????? ???????? ????????. ? 1891 ???? ???????????, ???? ??? ???????? ????????? ??????, ???? ?????????? ????????????? . ? ??? ?? ???? ?????????????? ? ?????????? ????????? ??????? ? ??????? ???????? ???? ???????.
???????? ???????
???????? ? ?????? ??????? ? ????? XIX ???? ?????????? ????????????? ?????? ? ????????????????? ??? ????????????? ????????????? ? ?????? ?????????? ????-??????????? ???????? (????), ????????? ??????? ?????? . ??? ????? ????????? ??????? ??????????????? ? ?????? ??????????????, ??????? ?????? ? ???????? ?????? .
???????? ???????? ?? ??????????? ????????????? ??????????? ????? ?? ???????? ???????? ?????????? ?? ??????? ????? ?? ???????. ? 1895 ???? ??????????, ??? ???????? ????, ???????? ???????????? ?????, ??????-???????? ? ??????-????????? ???????, ????????, ???????????? ?? ??????? ?????, ??? ????????? ???? ?????????? ? 1911 ???? ? ???????? ??????? . ?????? ? 1924 ???? ???????? ??????? ??? ???????? ??????????? ?????? ??????? ?????????? ??????, ? ?????? ??? ???????? ?????????? ? ??????????? ???????????? ????????????.
? 1920-30-? ???? ??????? ??????? ???????????, ????????? ?????? ???????? ?????????? ? ?????????? ????? ??????????, ???????????? ?????.
? 1953—1963 ????? ???????? ??????? ??????? ?????? ? ????? ???????? ? ??????????? ? ????????? ??????? ? ?????????? .
? 1963 ???? ???????? ??????? ???????? ??????????? ? ??????????????. ? ?????? 1964 ???? ????????? ?????? ???????????????? ??????, ? ??????? ???????? ??????????????? ?????? ???? ??? ???????????? ??????? ?????? .
?????????????
24 ??????? 1964 ???? ?????? ???????? ????????????? ? ???????????? ?????????? ??????. ??????????? ???? ?????? ?????? .
? ?????? 1967 ???? ?????? ???????????? ???? ????????? «?????????? ??????????? ?????????». ? ???? ????????? ??????????? ????????????????? ????? ?????????, ?????? ??????? ?????????? ??????????????? ?????????????.
? ?????? 1968 ???? ?? ????????? ?????????. ? 1969 ???? ??????? ??????? ?????????????? , ? ?????? ??????? ? ???????? ??????? — ?????? ??????????????. ? ??????? 1972 ???? ? ?????? ???? ??????? ????????????? ??????? ?????????. ??? ????????? ??????? ?????????????? ? ????????? ?????? ?????????.
? ??????? ?????????? «??????????? ?????????» ???????? ??? ????? ????????????? ????????? ? ????? ??????: ???? ??????????????? ???, ?????????? ???????????, ??????? ???????? ????????? ???????. ???????? ?? ?????? ? 1970 ???? ??????????, ????? ????? ????? ???????? ?????.

??????, ???? ?????????? ????????? ???????, ???????????? ? ???? ?? ????????? ????? ????. ? 1991 ???? ?????? ?????? ???????? ???????? ?????? ?? ?????????????? ??????. ??? ?????? ???????? ???????? ?? ?????????????? ??????????, 2 ?????? 1991 ???? ?????? ??????? ??????. ??????????? ????? «?????????? ??????????? ?????????».
????? ??????????? ?????? ???? ????? ???????? ?? ?????????????? ??????????, ??????????? ??????? ???????? ?????? , ?????????? ?????? ??????? ???????? ??????. ?? ????????? ???????????????? ?????????? ??????????, ??????? ??????????????? ???????? ? ????? ???????????? ??????????????????? ???????????. ?????? ????? ??????????? ??????? ????????? ???????????? ? ???????? ????????????? ?????? 1996 ????, ?????? ??? ? ????????? ???? ???????????? ????? ???????? ????????? ?????? ???????? ? ??????? ???????? ??????????, ? ??????????? ???????? ??? ??????? ??????. ????? ?????????? ??? ???????? ???????? ????????? ?????? ?????? ????? ????????????? ??????.
2 ?????? 2002 ???? ????? ??????????? ???? ???? ?????? ????????? , ????? ????????????? ???????? ?? ?????????????? ??????????.
29 ???? 2008 ???? ? ????? ?? ??????????? ???????? ????????? ??????????? ?????????? ???? ????????? ????-?????????, ????????????? ????, ????? ????? . ????? ?????? ????????? 19 ??????? 2008 ???? ?? ??????? ????????????? ?????? ? ???? ????? ??????????? ??????.
? 2011 ???? ?????????? ????????? ????????????? ??????. ?????? ??????? ???????? ?? ???????????? ???????????? ?????? ????????????? ????? ???? , ??????? ?????? 43 % ???????, ? ?? ????? ??? ??? ???????? ????? ????? — 36 %. ????? ???? ??????? ? ????????? 23 ???????? 2011 ????, ?? 28 ??????? 2014 ???? ????????? ? ???????, ??? ????????? ?? ???????. ????????? ??????????? ??????????? ?????????? ???? ????-????????? ??? ????? .
20 ?????? 2015 ???? ?????????? ????????? ????????????? ??????. ?????? ??????? ??????? ??????? ? ??????? ????? ????? . ???? ??? ?????????? ???????? 18 ???????, ?? ????????? ???????? ?????????????? ?????.
11 ??????? 2016 ???? ?????????? ????????? ????????????? ??????. ??????????? ??? ?????? ????? ?????, ??????? ?????? 50,35 % ??????? ???????????. ??????????? ?????????? 13 ???????? 2016 ????. ???????? ? ????? ?? ????????? ???????????, ?? ??????, ??? ? ??????? ????????? ???? ??? ?????? ????????? ? ??????????? ?????????????? ????????? ?????????, ??????? ????????? ? ?????????? ??????????? ?? ?????? ????, ????? ????????????? ?????????????? ???????????, ???????? ????????? ????????? ? ???????? ??????? ?????????.
?????? ????? ??????????????? ????????? ? ?????????? ??????????. ??????????? ? ???? 30 ??????? 1964 ????.
???????????? ??????????
??????????????? ?????
?????? ???????? ??????????????? ??????????? ? ?????????????? ???????? .
???????? ?????? ? 2018 ???? ???? ???????????????? ?? ??????? ?????????? ??? ????????? ????? .
?????????????? ??????
?????? ???????????, ?????? ????????????? ? ????????? ????????????????? ???????? ????????? , ??????? ?????????? ?????? ?? ???? ??? ? ???? ?????? ??????? ?? ????? ???? ??????. ?? ????? ????? ????????? ? ??????????? ?? ????????? ??????? ?????????, ? ????? ????-??????????, ?????? ??????? ????? ? ????, ???????? ???????????? ?????????, ??????????? ???? ?? ?????????????, ???????? ???????????.
??????????????? ??????
???????????? ????????? ??????? ?? 158 ?????????, ?? ??????? 150 ?????????? ? ?????????? ?????? ??????? ? 8 ??????????? ???????????. ? ?????? ?????????? ??????? ???????????? ????????? ????? ???? ????????? ???????????. ??? ????? ?????????? ?????????? ?????? ?? ???? ??? .
???????????????? ???????

??????????????? ?????????? ?????? ??????? ?? 10 ?????????:
? ???? ??????? ??? ??????? ?? ??????.
?????????

??????????????? ??????
??????????? ????????? | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1969 | 1980 | 1990 | 2000 | 2010 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 |
4 056 955 | ? 5 661 801 | ? 7 759 117 | ? 9 885 591 | ? 13 092 666 | ? 15 473 905 | ? 15 933 883 | ? 16 405 229 | ? 16 887 720 | ? 17 381 168 |
2020 | 2021 | 2022 | |||||||
? 17 885 422 | ? 18 400 556 | ? 19 610 769 |
????????? ?????? ?????????? ????? 19,61 ????????? ??????? ?? ????????? ???????? ????????? 2022 ????, ?? ??????? ????? 21,5 %, ????? 11,3 %, ???? 5,2 %, ?????? 45,9 %. . ????????? ????????? 19,3 ??????? ?? ??². ? ??????? ????????? 39,2 % ????????? ?????? (2011) .
? ??????? ??????? ??????????? ?????????????? ???????????? ?????? (50,03 %) ??? ????????? (49,97 %) (2012) . 46,3 % ????????? ????????? ? ?????????? ?????? ?? 15 ???, 27,8 % ?? 15 ?? 29 ???, 15,6 % ?? 30 ?? 44 ???, 6,6 % ?? 45 ?? 59 ???, 2,9 % ?? 60 ?? 74 ???, 0,7 % ?? 75 ?? 84 ???, 0,1 % 85 ??? ? ???? (2012) . ??????? ????????????????? ????? (2012): 49,6 ??? (???????), 52,8 ??? (???????) .
??????????? 43,1 ?? 1000 ??????? (2012), ?????????? 13,4 ?? 1000 ??????? (2012). ?? ?????? 2009 ????, 13,5 % ????????? ????????? (15-49 ???) ???????? ??????? ?????????????? .
???????????? ???????? ????????? ?????????? 5 416 300 ???????? (2011), ?? ???? 40,6 % ?? ?????? ?????????. 79,7 % ?? ???????????? ????????? ????????? ?????????? ??????? ? ???????? ?? 15 ?? 64 ???, ?????????? ?????? 43,7 % ?? ???????????? ????????? ?????????. ??????????? ?????????? ????? 14 % (2006) .
?????
???????????: ????? — 35,1 %, ??????? — 10,7 %, — 10,6 %, ???? — 5,7 %, ????? — 2,2 %, ?????? — 2 %, ?????? — 1,7 %, ?????????? — 1,7 %. ?????????????? ????? ?????: ?????? — 3,4 %, ??????? — 2,5 %, ???? — 2 % ? ??? ????? 60 ?????? ??????????? ?????? (????? 26 % ?????????; ?? ???????? 2000 ????).
???????

???????????? ( ???????? , ???????? , ????????? , ?????????? , ????????????? ?? ????????? ???? , ?????? ???? ? ??.) ? 50-75 %, ? ??? ????? ???????? 28 % ????????? ??????, ?? ?????? ?? 2005 ??? , ?????????? ?????????? ????? 5 % .
???? ??????????? ???????? ? ????? . ????? ????, ??????? ????????? ?????????? ?????? , ? ????????, ????????? . ??????????? ???? ????? ?????????? 1,5 % ????????? (????? 160 ???. ???.) ).
?? ??????????????? ?????????????? ????????? ?????? . ?????? ????? ???????????? ? 2013 ?. ????????? 170 861 (????? 1 %). ?? ?????? ????????? ? 2013 ?. ?????????????? 763 915 ??????? (5,3 % ?????????) .
???????? , ?????? ???????? ???????????? ??????, ???????? ??? ???? ????? ???????? ?? ??????? ???????, ???? ??? ??????? .
?????????
????????? ???????: ???? , ??????? , ???? , ?????? , ????? , ???????? , ?????? , ??????? , ???? , ??????????????????? ???????.
?????? ? ????? «????????????? ?????????» ????? ????????? ??????? ???? , 82 % ????????? ????? ?? ?????? ???????? .
??? ????????? ??????? ?????? ? ?????? ?????????? ???????????????? ??? ?????????. ????? ???????? ? ?????????????? ??????? ? 1991 ???? ???????? ?????????????? ?????????. ??????? ? ???????? ??????????????????? ?????? ? ????? ?????????.
??? ?? ???? ????????? ? 2009 ????: 1,5 ???. ????. (200-? ????? ? ????).
?? ??? ??? 85 % ?????????? ?????? ? ???????? ????????? (19 % ???). ?????????????? ???????? , ????? , ??? , ?????? , ???????????? , ????? , ????? , ?????????? , ???????? ???????? , ??????? , ???? . ?????????? ??????? ????, ???? , ?????? , ????? .
?????????????? (6 % ??????????, 31 % ???): ?????? ?????? ???? ? ?????? ????????, ????????? ???????????????????? ?????????.
???????? ??????? ?????? — ????? , ??????? ?? 100 ???? .
1 ?????? 2013 ???? ??????????? ??????????? ????? ? ?????????? ?? ????? ? ????????? ISO 4217: ????? ????????? ??? ZMW (?????? ZMK); ???????? 967 (894). ??????????? 1000 ZMK: 1 ZMW. ? ??????? ?????? ??? ???? ? ??????? ? ?????? ????? ???????? ?????????: 2, 5, 10, 20, 50 ? 100 ????. ?????? ???????? ????? ???????? ??????? ? ?????? ? ??????????? ???????? ??????????? ??????????? ?? 15 ???? 2013 ????. ????? ???? ?? ????? ???? ???????? ? ??????????? ????? ??? ??????????? ?????. ?????????? ? ???????? ??????? ????? ??????? ????? ????????? ????????????? ?????? ?????.
??????????????????? ?????
? 2017 ???? ????? ??????? ???????? ?????? ???????? 9,7 ?????????? ????. ??? ?? ????????. 8,5 ?????????? ????. ??? ?? ???????, ????????????? ?????? ??????? ???????? 1,21 ????????? ????. ???.
??????? ?????????? ??????: ???? ????? ? ?????????????? — 74 %, ??????? — 2,4 %, ????? — 2 %, ? ????? ???? ???????????????????? ????????? (?????, ????????, ??? ? ?. ?.). ??????? ??????????: ????????? — 38 %, ????? — 15 %, ????? — 9,5 %, ??? — 7,3 %.
??????? ????????? ??????: ??????????? ????? — 26 %, ??????? ?????? ???? (9,7 %) ? ????? ????? (4,6 %), ????????????? — 7,6 %, ???????? — 21,6 %, ?????? ? ???????????? — 19,6 %, ???????????? ???????? — 8,2 %. ??????? ??????????: ??? — 31 %, ??????????????? ?????????? ????? — 21 %, ??? — 14 %, ?????? — 5 %.
?????? ? ????????????? ??????????? ????? ??? .
??????? ????????
? 1964 ???? ?????? ????? ??????????? ?? ?????????????? ????????????. ? ????? ??????? ???????? ?????? ??????????????? ???????????? ???????????????? ???????? ? ????? ????? ?????? , ????????? ?? ?????? ?????? ????????? ? ????-??????????? ?????????? ? ????????? ????????????? ?????? ?????????? ??????????? ??????? ???-???????? ?????? ?? ????? ?????????? .
????????
??????????
?????? ??????, ???????? ? ??????, ???? ?????? XIX ????. ?????????? ? ?????? ??????? ??????????? ????????? ?????????, ????????? ???????????, ?????, ??? ??? ?????? ? ?. ?. ?????????, ???????? ?? ???? ??????? ??? ???? ??????? ???????? .
???
??????????????? ?????????????????: ZNBC ( Zambia National Broadcasting Corporation ?????????? ???????????? ???????????????? ??????????), ???????? ? ???? ?????????? ZNBC TV1, ZNBC TV2, ZNBC Radio 1, ZNBC Radio 2, ZNBC Radio 4.
?????
? ?????? ???????? ?????????????? ????? ???? ??????, ??? ?????? ???????? , ???? , ?????? ? ?????? . ?????? ????????? ? ?????? ??????????? ????? ? 1964 ???? (? 1964 ???? ??? ?????? ???????? ???????, ??? ??????????? ???? ??? ?????? ??????). ?? ??????????? ????? ? ???-????????? ? 1984 ???? ???? ????? ???????? ????????? ?????? ? ?????. ? 1996 ???? ? ??????? ??????? ?????? ???????? ?????????? ?????? ? ???? ?? 400 ? ? ?????????. ??????? ?????? ?? ??????? ? 2012 ???? ???????? ????? ??????????? ????? .
??????????
- ????? ????: ??????????? ????????? ?????????? / ???????????? ???????: ?. ?. ??????, ?. ?. ?????????. — ??????: ???, 2017. — ?. 72. — 96 ?. — ISBN 978-5-17-10261-4.
- (?????.) . 23 ??????? 2022 ????.
- ? (????.) . International Monetary Fund (IMF) (11 ??????? 2019). ???? ?????????: 15 ????? 2020. 28 ??? 2020 ????.
- (????.) . ????????? ???????? ??? . — ?????? ? ???????????? ???????? ?? ????? ????????? ???????? ??? . ???? ?????????: 14 ???????? 2018. 18 ??? 2020 ????.
- ??????????? ? ?????????? ????. ?????????? ???????? // ????? ???? / ????. ? ??????. ? ???. ??? «???????????» ? 2009 ?. ; ??. ???. ?. ?. ??????? . — ?. : ??? «???????????» : ?????, 2010. — ?. 16. — ISBN 978-5-85120-295-7 (???????????). — ISBN 978-5-488-02609-4 (?????).
- ? : [ 13 ?????? 2020 ] / ?. ?. ???????????, ?. ?. ????????; ?. ?. ????? // ??????? ?????????? ???????????? [??????????? ??????]. — 2020.
- , ?. 158.
- . ??????? ?????????? ???????????? 2004–2017 .
- . www.krugosvet.ru. ???? ?????????: 22 ??? 2019. 9 ?????? 2019 ????.
- . The Economist Intelligence Unit (The EIU) . ???? ?????????: 25 ?????? 2019. 10 ?????? 2019 ????.
- CIA . . The World Factbook (2014). ???? ?????????: 19 ??????? 2014. 24 ?????? 2020 ????.
- (?????.) . 23 ??????? 2022 ????.
- (?????.) . 29 ??????? 2022 ????.
- ? Britannica. (????.) . ???? ?????????: 22 ??????? 2014. 26 ??????? 2014 ????.
- . ???? ?????????: 5 ???? 2009. 27 ???? 2009 ????.
- Bureau of Democracy, Human Rights and Labor (U.S. Department of State). . ???? ?????????: 3 ?????? 2008. ???????????? ?? 29 ???? 2011 ????.
- . ???? ?????????: 4 ???? 2008. ???????????? ?? 20 ??????? 2001 ????.
- . 19 ???? 2012 ????.
- ????????? ?????????? ??????, 2012.
- (????.) . ???? ?????????: 5 ???? 2022. 8 ??????? 2022 ????.
- . ???? ?????????: 2 ?????? 2022. 13 ???? 2013 ????.
- . ???? ?????????: 4 ???? 2008. 12 ??????? 2007 ????.
- . ???? ?????????: 20 ??????? 2019. 15 ??????? 2019 ????.
- (????.) . ???? ?????????: 3 ????? 2023. 6 ??????? 2006 ????.
??????????
- ???? ?. ?. ????????? ??????? ? ?????????? // ????? ????? ????????????? ?????????? / ?. , 1960
- ???????? ?. ?. ???????? ????????? ???????? ??????? / ?., 1963
- ??????? ?. ?. ???? ????????? ??????? ? ?????????? / ?., 1965
- ????????? ?. ?. ?????????? ?????? / ?., 1965
- ????????? ?. ?. ????????? ?????????? ?????? / ?., 1967
- ??????? ?. ?. ?????? / ?., 1969
- ?????? ?. ?. ???????? ??????????? ? ??????????? ??????? ??????? ? ?????? / ?., 1970
- ??????? ?. ?. ?????? ?? ???? ?????????? ????????????? ????????????? / ?., 1972
- ??????????? ?., ????? ?. ?????? / ?., 1973
- ???????? ?. ?. ?????? ?????? ?????? ? ?????????? ? ???????????? ????????? ?????? (????????, ??????, ?????, ??????) / ?., 1973
- ??????? ?. ?. ?????????? ?????? // ???? ? ?????? ?????????????? ???????? ????? ?????? / ?., 1975
- ???????? ?. ?. ???????????? ??????? ?????????? ?????? / ?., 1980
- ?????????? ?????? (??????????) / ?., 1982
- ????? ?. ???????? ? ?????? // ????????????? ???????? — 1969 — ? 473
- ????? ?. ??????? ??????? ????? // ?. ??????? ?????????? 1987
- ???????? ?. ?. ?????????????? ???????? ????. ?????????????? ??????? / ???. ???. ?. ?. ??????. — 2-? ???., ?????????. — ?. : ??????? ???????, ???????, ???, 2002. — 512 ?. — 3000 ???. — ISBN 5-17-001389-2 .
??????
- . 19 ???? 2005 ????.
- . 2 ??????? 2010 ????.
- . 13 ??????? 2021 ????.
- . 1 ???? 2020 ????.
- . ???????????? ?? 5 ?????? 2008 ????.
- . 7 ??????? 2019 ????.

- 2021-07-19
- 1