Владислав Томкевич ( польск. Władysław Tomkiewicz ; 4 сентября 1899 — 5 августа 1982 ) — польский историк, исследователь казачества .

Биография

Учился в Варшавском университете . Ученик Оскара Галецкого (докторант 1928, хабилитация 1932) и С. Батовской ( история искусства ). Учился также в Париже и Риме. С 1932 года связан с Варшавским университетом, одновременно преподавал (1932—1939) в Государственном институте театрального искусства. Во время гитлеровской оккупации принимал участие в движении Сопротивления . В 1945—1950 годах — директор Бюро возврата и возмещений Главной дирекции музеев и охраны памятников министерства культуры и искусства Польши. Преподавал также историю Восточной Европы в Институте истории Варшавского университета. В 1952 году вынужден был перейти в Институт истории искусства того же университета. В 1961—1966 годах преподавал в Военно-политической академии. В 1968—1970 годах — заместитель директора Института искусства Польской АН . Глава Польского исторического общества (1947—1949), Общества любителей истории (1950—1953), а также Союза историков искусства (1952—1958).

Исследовал политическую историю восточных земель Речи Посполитой в XVII в.: «Ograniczenia swobόd kozackich w roku 1638» («Kwartalnik Historyczny», 1930); «Jeremi Wiśniowiecki: 1612—1651», (1933). Представил генезу Гадячской унии 1659 года (см. Гадячский договор ; «Sprawy Narodowościowe», 1937), а также причины ее неудачи. Важнейшим проблемам истории Польши и польско-украинских отношений посвятил труд «Украина между Востоком и Западом» («Sprawy Narodowościowe», 1938). Подготовил научно-популярный очерк «Kozaczyzna ukrainna» (1939). Занимался также польско-французскими и польско-шведскими отношениями XVII в; опубликовал труд «Rozejm sztumdorfski» («Przegląd Powszechny», 1935/1936) и исходное приложение к ней «La mission de Claude de Mesmes comte d'Avaux, ambassadeur extraordinaire en Pologne 1634—1636» (издана совместно с К. Пуласким, Париж, 1937). Автор научно-популярной биографии «Jerzy Ossoliński» (1938), а также исследования из жизни Яна II Казимира Вазы («Więzień kardynała», 1939, 2-е изд. — 1957). После Второй мировой войны Томкевич сосредоточился на проблемах истории культуры и искусства.

Публикации

Publikacje książkowe

• Ograniczenie swobód kozackich w roku 1638 , Lwów 1930 (odbitka z „Kwartalnika Historycznego” t. 44, t. 1, z. 2).
• Powstanie kozackie w roku 1630 , Kraków: nakładem autora 1930.
• Rzeczpospolita Polska i Wielkie Księstwo Moskiewskie a problem czarnomorski , Kraków 1930 (Nadbitka z „Przeglądu Powszechnego”).
• Testament Jeremiego Wiśniowieckiego , Warszawa 1930 (Nadbitka z „Miesięcznika Heraldycznego”).
• Jeremi Wiśniowiecki (1612-1651) , Warszawa 1933.
• Ukraina między Wschodem i Zachodem , Warszawa: Instytut Badań Spraw Narodowościowych 1938. Biblioteka „Spraw Narodowościowych”, nr 34.
• Relacja kanclerza Zadzika o kampanji smoleńskiej w 1633 r. , 1934.
• Jerzy Ossoliński , Lwów 1939.
• Kozaczyzna ukrainna , Lwów 1939.
• Więzień kardynała: niewola francuska Jana Kazimierza , Warszawa 1939.
• Straty kulturalne Warszawy , pod red. Władysława Tomkiewicza, Warszawa 1948.
• Katalog obrazów wywiezionych z Polski przez okupantów niemieckich w latach 1939-1945. Malarstwo obce , Warszawa: Ministerstwo Kultury i Sztuki 1949.
• Catalogue of paintings removed from Poland by the German occupation authorities during the years 1939-1945. Foreign paintings , comp. Władysław Tomkiewicz, Warsaw: Ministry of Culture and Art 1950.
• Malarstwo dworskie w dobie Wladysława IV , Warszawa 1951.
• Z dziejów polskiego mecenatu artystycznego w wieku XVII , Warszawa: Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich 1952.
• Catalogue of paintings removed from Poland by the German occupation authorities during the years 1939-1945. Polish paintings , compiled Władysław Tomkiewicz, Warsaw: Ministry of Culture and Art 1953.
• Dwie lustracje Zamku Warszawskiego , Warszawa 1954.
• Alegoria handlu gdańskiego Izaaka van dem Blocke , Warszawa 1955.
• Aktualizm i aktualizacja w malarstwie polskim XVII w. , Warszawa : Warszawska Drukarnia Naukowa 1951.
• Z dziejów polskiego mecenatu artystycznego w wieku XVII , Wrocław 1952.
• Pisarze polskiego odrodzenia o sztuce , Wrocław 1955.
• Alegoria handlu gdańskiego Izaaka van dem Blocke , Warszawa 1955.
• Francesco Rossi i jego działalność rzeźbiarska w Polsce , Warszawa 1957.
• Więzień kardynała. Niewola francuska Jana Kazimierza , Warszawa: Książka i Wiedza 1957.
• Les rapports des peintres français du XVII sèicle avec la Pologne , Warszawa 1958.
• Dolabella , Warszawa: „Arkady” 1959.
• Dawna Polska w anegdocie , Warszawa 1961 [współautor: Maria Tomkiewiczowa].
• Z dziejów propagandy antypolskiej w Niemczech: (od Bismarcka do Hitlera) , Warszawa 1961.
• Pędzlem rozmaitym: malarstwo okresu Wazów w Polsce , Warszawa 1970
• Malarstwo polskie: manieryzm, barok , Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe 1971.
• Piękno wielorakie: sztuka baroku , Warszawa: „Wiedza Powszechna” 1971.
• Zamek Królewski w Warszawie , Warszawa: „Arkady” 1971.
• Tycjan - Tiziano Vecellio , Warszawa: Wydawnictwo „Ruch” 1972.
• Adam Jarzębski, Gościniec albo Krótkie opisanie Warszawy , oprac. i wstęp Władysław Tomkiewicz, Warszawa: Państwowe Wydaw. Naukowe 1974.
• Rokoko , Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe 1988.

Источники и литература

• "Вирский Д. С." // Энциклопедия истории Украины : в 10 т. / редкол.: В. А. Смолий (председатель) и др. ; Институт истории Украины НАН Украины. — К. : Наук. мысль, 2013. — Т. 10 : Т — Я. — С. 123. — ISBN 978-966-00-1359-9 .
• Biogramy uczonych polskich , Część I: Nauki społeczne , zeszyt 3: P-Z , Wrocław 1985, s. 429-431.
• Nowa encyklopedia powszechna PWN , Warszawa 1996, t. 6, s. 411.
• , Tomkiewicz Władysław [w:] Polski słownik biograficzny konserwatorów zabytków , red. Henryk Kondziela, Hanna Krzyżanowska, z. 2, Poznań, Wydaw. Poznańskie 2006, ISBN 83-7177-416-8 .
• , Władysław Tomkiewicz 4 IX 1899 - 5 VIII 1982 , „Rocznik Warszawski” 19 (1987), s. 267-269.
• , Materiały Władysława Tomkiewicza [1899-1982] (III-280) , „Biuletyn Archiwum PAN” 35 (1994), s. 25-72.
• Michał Kozłowski, Oskar Halecki i jego uczniowie. Wzajemne relacje po latach [w:] Oskar Halecki i jego wizja Europy , red. , t. 3, Warszawa–Łódź: IPN 2014, s. 24-77 .
• , Tomkiewicz Władysław [w:] Polski słownik biograficzny konserwatorów zabytków , red. H. Kondziela, H. Krzyżanowska, z. 2, Poznań 2006.
• , Tomkiewicz Władysław [w:] , red. M. Prosińska-Jackl, Warszawa 1994, s. 528.
• , Władysław Tomkiewicz (4 IX 1899-5 VIII 1982), „Kwartalnik Historyczny” 90 (1983), nr 1, s. 289-294.
• Władysław Tomkiewicz (1899-1982) , „ ” 54 (1992), z. 4, s. 113-128. Treść: Treść: , O profesorze Władysławie Tomkiewiczu w dziesiątą rocznicę ; , Uczony i dżentelmen ; , Wkład profesora Tomkiewicza do badań nad dziejami kultury polskiej ; , Profesor Władysław Tomkiewicz jako badacz malarstwa barokowego ; , Władysław Tomkiewicz jako badacz Warszawy ; , Władysław Tomkiewicz jako teoretyk i praktyk likwidacji skutków wojny w dziedzinie kultury .
• Tomasz Strzyżewski: Wielka księga cenzury PRL w dokumentach. Warszawa: Prohibita, 2015, s. 91. ISBN 9788361344704 .
• от 4 марта 2016 на Wayback Machine
• (недоступная ссылка)