Interested Article - Итальянский язык

???????????? ????? ( italiano, lingua italiana ) — ??????????? ???? ?????? , ???????? (?????? ? ????????? ), ???-?????? ? ????????? (?????? ? ???????? , ??????????? ? ????????????? ). ??????? ?????? ??????????? ?????? ? ?????????? ??????? ???????? ? ???????? .

??????????? ???? ??????????????? ???????? ? ???????? ?????? , ???????????????? ?? ?????????? ??????. ? ??????? ???? , ????? ?????? ???? ??????????? ???????????, ?????? ????????????? ????? ?? ????????????, ???? ??????????? ?????????? ????????? ????????? ?????????. ??????? ? ????? ?????????? , ???????? ?????????? ?????????? ??????? ??????? , ? ?????? — ????????? , ?? ??????? ?????? ????? , ???????? ? ???????? . ??? ?? ????? ?????????????????? ???? ?????????? ???????? ??????????? ???? «??????????????» — volgare , ?? ????????? ? ???????????? ?????? ???????. ? XVIII—XIX ????? ??????????? ?????? ??????????? ???????????? ???? ?? ?????? ??????????? ????????, ??????????? ?????????? ????? ????????? ? ?????? ???????? . ? ?? ?? ????? ?? ?????????? ?????? ?????????????? ????????? ?????????, ??????????????? ????? ???????? ????? ???? ??????????: ????????????????? ???????? ? ???????????? ????? ?????? ???????? ?????-?????????? , ? ??????????????? — ?????-?????????? . ?????? ?????????, ?????????? ????????? ???????????? ?????????????? ???????????? ????????????? ????? , ? ????? ??? ???????, ??????????? ?????????? ???????, ? ?? ?????????? ???????????? ????? (? ?????? ??????? ?????????? ? ?????????? ).

????? ???????????? ????? ?????????? ??????? ??? ????????? ????? . ? ????????? ??????????? ?????????? ?????????????????? ???????? ? ???????? ???????, ??? ?????? ??? ????? ????????? ?????? (???????????, ?????????????, ???????????), ???? ??? ???? ? ?????????????? ???????????????? ????????. ? ??????? ?????? ????????? ?????????? ????? ???????????? ????????? ???????, «???????» ????????????? ?? ??????.

???????

???????? ??????
?????? ???????????? ????? ? ??????????? ?????

??????????? ???? ???????? ?? ?????? ????????? ????????? ??????, ?????????? ? ???????? ??????. ???????????? ??????????? ???? ??????? ?? ???????? ??????? , ?? ???? ???? ???????, ??? ????? ????????? ??????? . ???????????? ??????, ????? ??????????? ??????????? ???????? ??????? ? ????????? ?????????? , ?????? ? ????????? ????? ??? ????????? ?????????? .

????? ????????
?????? ????? (??????? ?????? ??????? )

??????? ???????????? ????? ????? ?? ??? ????????, ?????? ?? ??????? ????????? ????? ?? X ???? , ????? ?????????? ?????? ?????? ?? ???????? ????? — ??? ?????????? ???????? ( ????????? ??????? , IX ??? ; , 960 ? 963 ???? ) ?? XIII ???? , ???????, ????? ?????????? ????????????? ?????????????? ?????????. ?? ????? ?????? ????? ?????????? ????????? ????????? ? ???????? ? ?????? ? ?? ??? ??????, ??? ?????? ??????????? ????????? ? ??????????? ??????. ??????? ??????? ???????? ?????????? ????????? ???????????? . ?????, ? ????? XII ???? , ??????????? ????????? ?????? ???????? ???????????? ???????? ?? ?????????: ??????? ( ?????????? ?????? ), ??????? , ?????? ? ??. ???????? ?????? ?????????? ????????, ??????? ??????? ???????????? ???????? ????????????. ? ?? ?? ????? ?????? ? «????????» ?????? ? ?????? ???????????? ?????? , ???????????????? ? .

? ????? XIII ???? ??????????? ????? «?????? ??????????? ?????» ( dolce stil nuovo ), ??????? ?? ?????? ?????????? ???????. ???????? ???????????? ??????? ?????????? ?????????? XIII—XIV ????? — ????? , ???????? ? ???????? . ? ????? ????????? «???» (Convivio) ? «? ???????? ???????????» (De vulgari eloquentia) ????? ??????????? ????? ? ???, ??? ?? ???????? ????? ???????? ????????? ???????????? ?? ????? ???? — ?? ?????????????? ?? ???????????. ????? «????????????» ???????? ???? ?? ??????? volgare illustre , ???? ????? ?? ??????, ??? ????? ???????????? ?????????? ???????? ?????-?? ???? ???????.

? XIV ???? ???????????? ?????????? ???????, ??????????????? ?? ??????? ?????, ???????? ? ????????, ??????????, ?? ????, ??????????????? ???????????? ?????? . ?????? XV—XVI ????? ?????????? ????????????????? . ? ??? ????? ??? ???? ?????????? ???????????? ? ????????????? ?????????, ? ?????? ??????????? ????? ??? ??????? ( ???? ???????? ???????? , ??????? ????????? ), ?????????? ?????? ?????????? («??????? ????????? ?????????????? ?????», 1495). ???????? ?? ?????? ????????, ???????? ???????????? ????? ?????????? , ????????? ?????????? ???? ????? ???????????? ? ??????????? ?????????.

? XVI ???? ? ?????? ?????????? « » (Questione della lingua), ????? ???????? ????? ???????????? ??????? ????? ?? ??????? ???? ???????????? ??????? XIV ????: ???? ????? ?????? ????????????? ?????? ????? , ??????? ???????????? ? ?????? «??????????», ???????????? ????? ?? ?????? ????? ??????????? ???? ???????, ? ?????? «??????????? ?????» (lingua cortigiana), ????????????????? ?? ???? ?????????? ?????? ???? ?????? . ? ?????????? ???????? ?????????? ?????????????? ???????, ??????????????? ?????? ?? ??? ??????, ? ????????? ???????? ?????????? («?????????????? ??????? ????????? ?????» ???????? ???????? , «??? ?????????») ? ???????. ???????? ?? ??? ? ????????????????? ?????? ? ???????????? ????????????? ??????????? ????????? ????? ?????????? ????, ?? ???????????? ? ????? ?????? ? ?????? ????? (????????, ????????? - a ? 1-? ???? ????????????? ????? ?????????? ?????????? : cantava '? ???', ????. cantavo , ??????????? ????????? ?????? : vedoti '???? ????', ????. ti vedo ), ? ?????? ??????? ? ?????????? ?????????, ????? ??? ?????????? .

?????????? ???????? — ???? ?? ?????????? ???????????? ???????????? ????????????? ?????

? XVII ? XVIII ????? ???????????? ?????????? ??????? ??????????? ??? ??????? ????????????? ????? ??????, ?????? ????????????? ???????? ??????????????? ??? «????????». ? XVII ???? ?????????? ??????????????? ??????? ???????? ????? ?????? (??? ???????: 1612 , 1623 ? 1691 ???? ), ???????????? ????????? ????????? ? ?????????? . ??????????? ???? ???????? ?????????????? ? ????? ( ??????? ), ? ?????????, ???????????? ??? ????????????? ? ?????????? ? ?????? ( ??????? ???? ???? ). ? XVIII ???? ?????????? ??????????? ???????????? ????????????, ? ????????? ?? ?????? ??????? ????? ( ?. ?. ???????? ), ????? ?????????? ???? ? ????????????? ?????????? ???????????? ???? ? ????????? ( ?. ????????? ). ? ?? ?? ????? ?????????? ????? ??????? ????????????? ?????????? ?? ????????? ( ????? ???????? ????? ????? ?? ???????????? ???????? , ????????? ????? — ????? ?? ????????? ).

????? ????????????? ???????????? ??????????? ???? ??????????? ??????????? ??????, ???? ??????????? ??????????? ?????????? ?? ?? ??????????. ?????????? ???????????? ???????????? ?????, ? ??????? ??????? ???? ??????? ?????????? ??????? ?????????? ???????? . ?????????? ????????? ???????? ??????????? ????????? ( ?. ?. ?????? ). ? ?? ?? ????? ??????? ????????????? ????????? ????? ???????????? ???????????? ????? ???????? ? ????, ??? ??????? ????????? ???????? ??????????. ??????? ???? ? ???? ??????? ?????? ??????? ????? , ?? ????? ??????? ???????????? ???? ??? ???????? ???????????? ????????? ??????? ?????? ?? ?????? ????????, ? ???????? ????????????? ????????? . ????? ?????? ??????? ????? ?????????? ????????????? ??????????????? ????????????? ????? ?? ???? ????????? ???????????, ???. ??? ???? ???? ???????? ??????????? ????? ? ??? ?? ????? ?????? ? ?? ??? ? ??????, ??? ???????? ? ??????????? ????????? ? ?????????? ???? ????????????? ???????????? ?????.

????????????

??????????? ??????? (alfabeto)
????? ???????????? ???????? (??.) ???????? (???.)
A a [a] a ?
B b [b] bi ??
? ? [k] , [?] ?? ??
D d [d] di ??
E e [e] , [?] e ?
F f [f] effe ????
G g [g] , [?] gi ???
H h [—] ??. ????? acca ????
I i [i] , [j] i ?
L l [l] elle ????
M m [m] emme ????
N n [n] enne ????
O o [o] , [?] o ?
P p [p] pi ??
Q q ?????? ? ????????? qu [kw] cu ??
R r [r] erre ????
S s [s] , [z] esse ????
T t [t] ti ??
U u [u] , [w] u ?
V v [v] vu ??
Z z [?], [?] zeta ?????
??????????????? ??? ?????? ???? ???????????? ?????????????
J j [j] i lunga ? ?????
K k [k] cappa ?????
W w [v] , [w] vu doppia ?? ??????
X x [ks] ics ???
Y y [i] , [j] ipsilon, i greca, i greco ???????, ? ?????, ? ?????

??????????? ???? ?????????? ????????? ??????? ? ??????????????? ???????????? . ?????????????? ????? ??????? .

????? c ? g ?????????? ????? [k] ? [g] ????? ???????? ??????????? ???? ( o , u , a ), ? ????? ???????? e , i ??? ???????? ??? [?] ? [?] ??????????????. ? ?????????? « ci , gi + ???????» ????? i ?? ????????, ? ?????? ?????????? ?????? c ? g ??? ???????? (ciao '??????'/'????' ['?ao] ), ???? ?????? ?? i ?? ?????? ????????. ????????? cie , gie ? ??????????? ????? ?? ?????????? ?? ???????????? ?? ce , ge ( [?e] ? [?e] ). ??? ???????????? ? ???????? ?????? ( cieco '??????', ?? ceco '???????') ? ?? ????????????? ????? ???? ???????? ???? ????? ???????: valigia '???????', ??. ?. valigie (?? valige ). ??????? sci ?????????? [?] .

????? [k] ? [g] ????? i , e ???????????? ch , gh (??. ????? sch [sk] ): ghiaccio '???' [?g j ja??o] , che [k j e] '???'.

????? h ?? ????? ???????????? ????????? ????????. ??? ???????????? ? ???????? ch , gh (? ???????? sch ), ? ??????????????, ? ??????????? ( ahi '???'), ? ????? ??? ????, ????? ???????? ????? ??????? avere '?????' ?? ??????????? ?? ?????? ????: ho '? ????' ( o '???'), hai '?? ??????' ( ai — ??????? ????? ???????? a ? ??????? i ), ha '??(?) ?????' ( a '?'), hanno '??? ?????' ( anno '???').

??????? gl ? gn ?????????? ??????????? ??????? [?] ('???') ? [?] ('??'). ????????? [?] ? ????? ???????, ????? i , ??????? ????????? ???????? gli : ??. gli [?i] ('???') — ????????? ??????? i , ??? '???'; ?? migliaia [mi???aja] ('???????') '??????'.

????? q ???????????? ?????? ? ??????? ????????? qu , ????????????? [kw] . ????????? ???????????? qu ???????? ??? ??????? cqu : acqua '????', nacque '(??) ???????' (??????????: soqquadro '??????????', biqquadro '?????').

????? i ? u ????? ?????????? ??? ??????? [i] ? [u] , ??? ? ?????? [j] ? [w] . ?????? ? ????????? ? ?????? ??????? ??? ?????????? ??????, ???? ?? ??? ?? ?????? ???????? ??? ???? ?? ???? ? ???????? -ia . ???????? ??? ?????? ?? ?????? ?? ????????????: Russia [?rus.sja] ' ?????? ', ?? trattoria [trat.to.?ri.a] '???????'. ??., ??????, capìi [ka.?pi.i] '? ?????'.

????? e ? o ????? ?????????? ??? ????? ???????? [e] , [o] , ??? ? ????? ???????? [?] , [?] . ???? ??? ???? ?? ????? ???? ????? ??? ???????, ??? ?? ???????????: legge '?????' ( [?le??e] ), ?? legge '??(?) ??????' ( [?l???e] ).

????? ????? ? ??????? ???????????? ? ?????? ??????? ??? ???????? ?? ??, ??? ??????? ???????? ????????? ????, ?????? ???? ??????? ??????? — i , u ??? a , ?? ???????????? ?????? ??????: città '?????', gioventù '??????', capì '??(?) ?????(?)'. ???? ?? ??????? ??????????? ???????? ???????, ?? ??? ???????? ?? ?????????? ???????????? ??????, ? ?? ?????????? — ????: perché '??????' [per?ke] , [t?] '???'.

????? ????, ????? ????? ? ??????? ???????? ??? ?????????? ????????????? ???????, ????? ???????? ?? ?? ????????? , ??????? ?????????? ?????????? ?????: '??(?) ????' ? da '??', '??' ? si '-??' (??. ????? è '??(?) ????' ? e '?').

????? j ???????????? ? ???? ????????????? ? ?????? ????, ??????????? ???????????? ????????? (??. Juventus ). ? ?????? ??????? ??????????? j ? ?????????? ?????????????? ????? ???? ?? -io : principj '??????' (?????????????? principi-i , ??. principio '??????') .

??????????????? ??????????????

???????? ? ?????????

? ??????? ???????? ? ????????? ??????????? ???? ?? ???? ?????? ????????? ???????? ???????. ? ??????? ????????? ???????? ???????? «???????????? ????» (? ?????????, ?????????? ????????? ??????? ??????? ???????? ??????? ? ?????? ??????? ???????? ??????? ? ??????? ??????-???????? ???????). ? ????????? ??????????? ?????????? ?????????????????? ???????? ? ???????? ???????, ??? ?????? ??? ????? ????????? ?????? (?????., ??????., ?????.), ???? ??? ???? ? ?????????????? ???????????????? ????????. ?????????? ????? ? ??????????? ????? ?????? ???????????. ? ??????? ????????? ??? ???????????? ????? ?????????? ?????????? ??????? ????????????: ??????????? ?????????????? ?????????????????? (????????), ?? ?????????? ??? ?????????? ??????????? ???????? ??????????????? ?????????? ?????????.

??????????? ????? ???????????? ??? ??, ??? ? ???????, ??, ? ??????? ?? ???????? ?????, ? ??????????? ????? ??? ????????, ????? ??????, ??????? ? ?????????? ????????? ???????????? ??? ?? ?????????, ??? ? ? ???????. ???????????? ????????? ???? ???? ?????????? ??????? ??????????? ? ?????, ??? ? ??????? ?????, ? ????? ???????? e, i ????????? ??????? ?? ??????????.

???????

?????? ??????? ??????????? ????????????? ???????????? ????? ??????????? ? ???????:

??????? ???????????? ?????
???????? ??????
??????? i u
??????-??????? e o
??????-?????? ? ?
?????? a

?????? ????? ??????????? ?????? ? ??????? ??????, ? ?????????? ?????????????????? ???? ????? ??????? ???????? ??????? ????????? ? ?????? [e] , [o] .

? ??????????? ????? ?????????? ????? ???????? (????????? ??????? ? [j] , [w] ): poi [p?j] '?????', buono [?bw?no] '???????' — ? ?????????: buoi '????'. ??? ???? ? ?????????????? ????? ?????? ??????????? ????? ????????? ?????????? ?? ????????, ? ??????????????? ??? ??????????? ??????? ? ??????? . ????????? ?????????? ????????, ? ?????????, uo ? ie , ??. buono ? bontà '???????' ( uo ????????? ? ???????????).

???????? ? ??????????? ????? ?????? ?????? ?? ????????????? ???? (????? ????? ? ??????????? ???????? ?????????? «???????» ( parole piane ): càsa '???', giornàle '??????'. ????? ????? ????? ? ????????? ?? ?????? ?? ????? ???? («???????», parole sdrucciole ). ? ???? ?????? ????? ???? ? ??????????? ??????????: simpàtico '???????????', edìbile '?????????'. ????? ????, ???? ????????? ???????, ? ??????? ???????????? ????????? , ?? ???????? ?? ??????????? ????????, ? ??????? 3 ???? ?????????????? ????? ?????????? ??????? ? ?????????? -no , ????? ?? ???????? ????????: lavòrano '??? ????????' (??? lavòra '??(?) ????????'), scrìvi-gli '??????-???' (??? scrìvi '??????'). ??? ???? ????? ????????????? ???????? ?? ??????? ?? ????? ?????: zùcchero '?????', àbita '??(?) ?????'.

????? ? ????????? ?? ????????? ????? ?????????? «??????????» ( parole tronche ). ??? ????????????? ( caffè '????'), ?????, ?????????? ? ????????????? ???? ?????????? ????????? ( civiltà '???????????' ?? ???. civilitas, civilitatis), ? ????? ????????? ????? ???????? ??????? ? ???????? ???????? (??. ???? ? ?????????? ??????????). ???????, ?????? ??? ???? — ????? ? ????????? ?? ????????? ????? ?? ????? («?????? ???????», parole bisdrucciole ). ??? ?????????? ???? ????? ?????????? ? «??????? ??????» ????? ??????? (??? ????????? -no ) ( àbitano '??? ?????'), ???? ??? ?????????? ? «??????» ?????????? ?????? ???? ??????: scrìvi-glie-lo '??????-???-???', dimenticàndo-se-ne '????? ?? ????' (????????? '???????-??-?? ????'). ??? ???? ?? ?????? ???????? ???????????? ?????? ?????, ????? ?????? ?? ????????? ???? (??. ??????).

?????? ? ???????????

? ??????????? ????? ?????? , ??? ???????, ????????????:

  1. ?????????????? ??????? ???????? ???? una , ???? ????????? ????? ?????????? ?? a : un’antica;
  2. ???????????? ??????? ????????????? ????? lo , la : l’albero, l’erba;
  3. ???? ?? ???? ????????????? ??????? ???????? ???? ?????????????? ????? gli , ???? ????????? ????? ?????????? ?? i : gl’Italiani, gl’Indiani;
  4. ??????? ?????????????? ????? ???????? ???? le ??????? ????????? ? ????????? ? ??????????? ????: l’erbe — ?? ?????????? ???????????????? ????????? ???????? ????????????? ?????? ????? ????? ???????: le erbe.
  5. ????? ????, ?????? ??????? ??????????? ??? ????????? ?????????, ???????????, ? ??????????????:
  • di : d’Italia;
  • mi , ti , si , vi : m’ha parlato, v’illudono;
  • grande , santo , bello , quello : grand’uomo, sant’Angelo, bell’albero, quell’amico.

??? ????? ?? ??????????????? ????????, ?????? ? ??????????? ????? — ??? ????????? ????????? ??????? ? ????? ?????.

? ??????????? ????? ????? ??????????? ????????? ?????? ???????, ??????? ?? ??????????? ?????????? ? ?????????? ??-???????:

* ??????? (afèresi) — ????????? ????? ? ?????? ?????;
* ??????? (sincope) — ????????? ????? ? ???????? ?????;
* ??????? (apocope, ????? troncamento) — ????????? ?????????? ????? (??? ????????????? ???????????? ?????).

??????????

?? ???? ????????? ?????? ????????????????? ???????-????????? ?????? ???????????? ??????????? ???? ?????????? ??????????? ??????? ???????????? ???? ???????????????, ??? ???????? ??? ? ?????????. ?????? ????????? ? ???????????? ???????????? ????? ??????????? ????????????? ??????????? ci ? ne , ??????? ??????????? y ? en , ????????? ????????????? ? ?????????.

?????

? ???????????? ????? ????:

??? ????: ??????? ( maschile ) ? ??????? ( femminile ). ??? ???????, ???? ?????? ???????? ( di, a, da, con ? ?. ?.).

???????????: io ('?'), tu ('??'), lui ('??'), lei ('???'), noi ('??'), voi ('??'), loro ('???'). ?????????? '??' — Lei (???????????? ?????) ??? Loro (????????????? ?????). ???? ?????? ???????????. ?????????????? ??????????????: mio ('???'), tuo ('????'), suo ('???'/'??'), nostro ('???'), vostro ('???'), loro ('??').

??????????? ???? ??????? ????????? ?????? ??? '???', ??????? ?????? ??? ' ejus' , ? ????? ???????????? ????????? ?????? ??? '????' ??? ???? ????. ????????? '??', eorum , ?????, ??? ? loro (?? ?????????? illorum , '???'), ??????? ???? ???????????? (??? * lora /* lori /* lore ).

????????????

??????? ??????????? IPA
??? cento /?t??nto/
?????? mille
??? ?????? duemila
??? ?????? ?????????? {2012} duemiladodici

??????

? ??????????? ????? ?????????? ??? ????????? ????????, 8 ?????? ? 4 ??????????. ???????, ??????????????? ? ?????????? ?? -are (volare '??????'), ????????? ? ??????? ?????????, ?? -ere (cadere '??????') — ?? ???????, ? ?? -ire (capire '??????') — ? ????????. ???? ????? ?????????? ???????: lavare '????'; lavarsi '??????'. ??? ??????? ?????????? ?? ?????, ?? ???? ? ?????? ??????? ?????? ?????? ????? ????? ????, ??? ? ???????????? ????? ? ??? ?? ?????????????. ???????????? ??????????? ??????? ?? ??????????? ????? ???????? ??????????? ???? ? ?????, ??????? ??? ????? ??????? ??????? ?????????? ?????????? ( verbi irregolari ) .

-are
parlare
-ere
vendere
-ire
dormire / capire
io -o -o -o / -isco
tu -i -i -i / -isci
lui, lei, Lei -a -e -e / -isce
noi -iamo -iamo -iamo
voi -ate -ete -ite
loro -ano -ono -ono / -iscono

?????????

?? ?????????? ?????? (1984), ?????????, ??? ? ?????? ???????? ????? ??????????? ????????, ? ????? ??????????????? ?????????? ??????? ? ???? ????????? ????????????? ??????-????????? ??????? ? ????-??????????, ??????????? ? ??????????? ???????????? ??????????? ????. ? ???? ?? ?????? ???????? ? ????? ? ??????? ?????????? ????????????? ??????????? ???????????? ?????, ??????? ???????????? ???????? ? ????????? ? ??????????? ????????, ?? ??? ???? ?? ????????? ?? ????? ?? ??? .

?????????????

??????? ???????????? ???????????? ?? ??????? ????

??. ?????

??????????

  1. — 25, 19 — ??????: SIL International , 2022.
  2. ??????? ????? ?????? ??????
  3. De Mauro, Tullio. Storia linguistica dell’Italia unita . Bari: Edizioni Laterza, 1963
  4. // ?????????. ???????????? ???????????? (???.) . — ??????: ????? ?????????????? , 2005. — ?. II. — ISBN 9965-9746-3-2 . (CC BY-SA 3.0)
  5. (?????.) . ???? ?????????: 10 ?????? 2014. 14 ?????? 2016 ????.
  6. ????????, Battisti, C. Aspirazione etrusca e gorgia toscana // Studi Etruschi, IV (1930), p. 249—254
  7. Robert A. Hall, Jr. A Note on «Gorgia Toscana» // Italica, vol. 26(1), 1949, pp. 64-71, ??. ????? [Rohlfs 1966].
  8. ????????, ?. ?., ??????????, ?. ?. ??????????? ???? // ????? ????. ????????? ?????. ?.: Academia, 2001, ?. 60.
  9. ??. Vitale, Maurizio. La questione della lingua . Palermo: Palumbo, 1963; ????????, ?. ?. ???????????? ????????? ???????????? ??????. ??????????? ???? . ?.: ?????, 1990.
  10. ?? 9 ??? 2007 ?? Wayback Machine
  11. Battaglia, S., Pernicone, V. La grammatica italiana . Torino: Loescher — Chiantore, 1962, p. 36.
  12. ? ????????, ??????????, 2001
  13. .
  14. (?????.) . ???? ?????????: 26 ??????? 2017. 27 ??????? 2017 ????.

??????????

  • ??????? ?????????? ???????????? : [? 35 ?.] / ??. ???. ?. ?. ?????? . — ?. : ??????? ?????????? ????????????, 2004—2017.
  • Fabrizio Berloco. . — Lengu, 2018.
  • ???????? ?. ?. ???????????????? ????: ????????. ??????????. ??????????? ??????? XIII—XIV ??. ?.: ??????, 2014. — 144 ?. ISBN 978-5-9710-1315-0 .
  • ?????? ?. ?. , ??????? ?. ?. , ????????? ?. ?. ??????? ??????????-??????? ???????. ?.: ??????? ????, 2002. — 1018 ?. — ISBN: 5-200-03056-0.
  • Pietro Mauri. I suoni delle lingue, i suoni dell'italiano. — ???????: Il Mulino, 2006.
  • Prati A. Vocabolario etimologico italiano. Torino, 1951.
  • Bongioanni A. . Torino, 1928.

??????

Same as Итальянский язык